ZAPISKI Z PRACY WARSZTATOWEJ Z BOGINIAMI NA SPOTKANIACH KRĘGOWYCH
Termin bogini jest psychologicznym opisem kompleksu kobiecego charakteru, jaki intuicyjnie rozpoznajemy w sobie i innych kobietach. Żeby poznać siebie w pełni, trzeba odnaleźć podstawowy, pierwotny typ bogini i być świadomą, jaki wpływ mają na nas pozostałe ich archetypy. Nasza kultura utraciła równowagę. Jest chora, cierpi z powodu tego, co Hopi nazywają koyaanisqatsi – zwariowanym życiem bez harmonii. W duchowości został zagubiony kobiecy wymiar mistycznego sensu cyklów Matki Ziemi. Straciliśmy nasze wewnętrzne połączenie z mocą, którą zwykliśmy nazywać Wielką Matką nas wszystkich.
Historycy religii zgadzają się co do tego, że w czasach, kiedy czczono Wielką Matkę, ludzie żyli w harmonii ze sobą i siłami żywiołów. Była ona wcieleniem twórczej mocy manifestującej się w całym urodzaju i wszystkich jego formach: ludzkich, zwierzęcych i roślinnych. Kiedy słyszymy o Grecji, na myśl przychodzi kolebka demokracji. Czy możemy mówić o demokracji jeśli kobiety mają tylko wybór między byciem matroną w pieleszach domowych, heterą, czyli wysokiej klasy prostytutką lub niewolnicą?
Dawniej w Mezopotamii Inanna, zwana również Isztar, była czczona jako źródło życia samego w sobie i siła manifestująca się w całym urodzaju. Corocznie łączyła się z małżonkiem – bogiem-pasterzem Tammuzem, który był inkarnacją wiosny. Jego śmierć jesienią symbolizowała zamieranie przyrody, a ich połączenie – odrodzenie na wiosnę. To Bogini Matka powoływała go do życia. Była wcieleniem twórczej siły w całej swojej pełni i mocy.
WPŁYW HISTORII PRZODKÓW NA OBECNĄ SYTUACJĘ KOBIET
Marija Gimbutas, archeolożka oraz badaczka religii i kultur neolitycznych odkryła, że w prehistorycznej Europie, szczególnie między 3000 a 1200 laty, przed czasem najazdu wojowniczych plemion z północy była czczona Bogini Matka. Patriarchalni wojownicy rozgromili kult Matki, szczycąc się, że Bóg Marduk poćwiartował Boginię Tiamat, rozrzucając jej szczątki po całym świecie. Wielka Bogini została podzielona na wiele pomniejszych bogiń o znacznie mniejszym znaczeniu. Każda z nich jest teraz odcięta od oryginalnej Matki. Działają oddzielnie i są antagonistycznie nastawione wobec siebie.
Wraz z upadkiem Rzymu zatriumfował chrześcijański, najwyższy Bóg Ojciec. Jesteśmy jak rodzina, która cierpi z powodu rozwodu. Dzieci mieszkają i żyją tylko z ojcem i mają zakaz wspominania o swojej matce. Nie wolno nam nawet wymieniać jej imienia. Mamy za to Ojca Wszechmogącego, miłującego, ale karzącego, wobec którego mamy czuć się winni. W mitach odnajdujemy zranienie poszczególnych bogiń i te same konflikty, jakie mają współczesne kobiety. Wiele tych nieporozumień powstało z powodu wprowadzenia patriarchalnych wartości.
Afrodyta wstydzi się swojej seksualności, Atena kwestionuje swoją zdolność myślenia, Hera wątpi w swą moc, Demeter nie ufa swojemu urodzajowi, Persefona wypiera swoje wizje.
W kulturze judeochrześcijańskiej mamy 2000 lat winy i wstydu związanego z cyklem ciała, które prowadzą bezpośrednio do przepraszania za swoją seksualność (aseksualna Maria). Każdy mit jest nie tylko reminiscencją starszej religii Matki, ale też pokazuje czystą manipulację. Przykładowo, na początku Hera była czczona jako Wielka Matka, a później najeźdźcy z północy przywieźli swojego boga i przymusili ją do małżeństwa. Zeus stanął na czele Olimpu, a ona została jedynie jego żoną.
KOBIETA POD WPŁYWEM ARCHETYPU ARTEMIDY
DZIECIŃSTWO
Zwykle nazywana chłopczycą. Bawi się z chłopakami w piłkę, chodzi po drzewach, ściga się i rywalizuje z nimi. Dobra kumpelka. Takie zachowania alienują ją od dziewczynek. Może mieć przyjaciółkę, pod warunkiem, że też prowadzi ją archetyp Artemidy. Bez towarzystwa brata lub chłopców czuje się bardzo samotnie i może stać się introwertyczką. Młoda Artemida może być błędnie kojarzona z tym, co nazywamy męskim. W istocie jest to miłość do wolności, niezależności i autonomii. To wewnętrzna atawistyczna tęsknota za dzikością.
ARTEMIDA DORASTAJĄCA
Kiedy zmienia się jej ciało, ukrywa je pod luźnymi bluzkami. Zaczyna być traktowana przez kumpli jak przysłowiowa „baba”. Nie rozumie, dlaczego zostaje wykluczona. Ucieka w sport. Dorosłe Artemidy to atletki, gimnastyczki, tancerki, tenisistki, pływaczki, narciarki. Mają potrzebę współzawodnictwa w drużynie, brania udziału w zawodach czy mistrzostwach.
ZRANIONA ARTEMIDA – BÓL ALIENACJI
Patriarchat nie pozwolił jej odkryć unikalnego daru kobiecości. Zraniona Artemida jest samotna i wykluczona z towarzystwa. Takie kobiety jak Artemida oddziaływały na męską wyobraźnię i wywoływały lęk, więc były tępione i uważane za czarownice. Artemidę cechuje wewnętrzna równowaga między pierwiastkami żeńskimi i męskimi. Prawdziwą relację ma jedynie sama ze sobą. U takich kobiet energia pozostaje w środku i ma wpływ na wizje mistyczne oraz głęboki podziw dla wszystkich przejawów natury. W samotności
Artemida odnajduje głęboki, cichy wymiar swojej duszy, który przekłada się na pracę ze zwierzętami, ptakami, zwierzętami wodnymi w oceanarium itp.
ARTEMIDA I JEJ SEKSUALNOŚĆ
W czasie kultu Artemidy kobiety cieszyły się dużą swobodą i wolnością, służąc bogini w świątyniach i w czasie państwowych festiwali. Seksualność była wolna. Szanowne matrony i dziewczęta mogły spędzać noce na wzgórzach i tańczyć, stymulowane mistyczną ekstazą i upojeniem alkoholowym. Obraz młodej, czystej dziewicy to z pewnością wymysł greckiego patriarchatu. Sekret seksualności Artemidy leży w jej instynktownej harmonizacji ze swoją pierwotną naturą. Kiedy jest głęboko połączona z Erosem, jej miłosna gra jest dzika i gwałtowna. Współczesne Artemidy powinny o tym wiedzieć, aby nie czuły się outsiderkami z powodu oceny swoich seksualnych zachowań.
WIZJE NOWEJ SPOŁECZNOŚCI
W związku zachowuje niezależność. Interesuje ją tylko mężczyzna jej równy, który tak jak ona uprawia sport. Dla partnerów Artemidy związek z nią jest wyzwaniem. Odrzuca ona bliskość, ale nie seks. Samotna Artemida woli towarzystwo podobnych do siebie kobiet, z którymi potrafi stworzyć silną więź. Potrafi jednak poradzić sobie w społeczeństwie – zasługą Artemidy dla feminizmu jest tworzenie damskich wspólnot.
ARTEMIDA I WEZWANIE DZIKOŚCI
Jeszcze nie tak dawno nasze babki i prababki żyły w rodzinnych wiejskich gospodarstwach według następujących cyklów roku. Sugeruje to, że wiele Artemid wciąż żyje wśród nas i odczuwa tęsknotę swoich przodkiń do życia zgodnego z naturą. Wiele z nich decyduje się podążać za wewnętrznym powołaniem i wraca do życia poza miastem. Pragną uhonorować swoją łączność z Matką Ziemią. Niektóre podejmują pracę jako położne, doule czy biolożki podglądające życie dzikich zwierząt, jak np. Jane Goodall.
Obecnie wiele znaków świadczy o powrocie świadomości artemidyjskiej. Ekologia stała się pojęciem towarzyszącym nam na każdym kroku. W roku 1980 pojawił się ekofeminizm opierający się na koncepcji Ziemi jako żywego organizmu, którego zdrowie jest zagrożone, a działalność człowieka prowadzi do katastrofy klimatycznej. Nigdy wcześniej świadomość Artemidy nie była tak potrzebna. To głęboka duchowa rewolucja. Jesteśmy świadomi konieczności odnowy energii ziemi oraz duchowego połączenia ze zwierzętami i światem roślin.
Pod koniec XX wieku pojawił się neopoganizm, który wprowadził nowe rozumienie czarownictwa pod nazwą Wicca, którego przedstawicielką jest Starhawk. Ruch rozumiany jako stara religia Artemidy, która przetrwała w Europie jeszcze na długo po pojawieniu się chrześcijaństwa. Jej duch pod różnymi imionami jest obecny wśród tradycji rdzennych ludów Ziemi – na przykład w Ameryce Północnej zwany jest Stąpaniem Ścieżką Piękna. Curanderos i szamani przerywają zakaz ujawniania tajemnej mądrości swoich przodków i przyjeżdżają do Europy, by dzielić się swą ezoteryczną wiedzą. Pojawiają się alternatywne metody leczenia.
MĄDROŚĆ RDZENNYCH KOBIET
Schyłek XX wieku był również czasem pełnych mocy kobiet – wpływowych nauczycielek rdzennych kultur takich jak Babcia Twylah Nitsch. Powstała Rada Rdzennych Babć, które okrążają świat, dzieląc się swoją wiedzą oraz mądrością na warsztatach i zgromadzeniach. Uczą cichej ugruntowanej obecności i stają się inspiracją dla europejskich kobiet, które poszukują utraconej artemidyjskiej Drogi Piękna. W Warszawie polskie Babcie co czwartek stają na rondzie De Gaulle’a, aby zamanifestować święty gniew i niezgodę na naruszanie naszej wolności przez rządzących. Pod matronatem Tanny Jakubowicz-Mount powstało i nadal powstają setki kręgów kobiet w całej Polsce.
Wieloma z nas kieruje tęsknota poszukiwania tej właściwej drogi życia. Ustawienia hellingerowskie są w stanie pomóc zajrzeć w głąb siebie i zrobić krok w kierunku właściwej zmiany. Kobiety rezygnują z niewolniczej pracy w korporacjach i konsumpcjonizmu – nie kupują zbędnych rzeczy, aby nie zaśmiecać Matki Ziemi. Naszą rolą nie jest pięcie się po szczeblach kariery, lecz życie w prawdzie i praca z pasją płynącą z głębi serca, która służy polepszaniu życia na Ziemi. Kluczowe jest też uświadomienie sobie potęgi czystego i jasnego umysłu, wspieranie innych w tym, co mają najlepszego i podążanie z nimi tą samą ścieżką życia – to dar brania i otrzymywania z miłością. Większość tradycyjnych nauczycieli starszyzny woli jednak pozostawać poza mediami, w ukryciu. Ich światło i mądrość i tak dociera do spragnionych wiedzy o duchowej wizji bogini, zwanej przez Greków Artemidą.
Ustawienia systemowe Hellingera są formą warsztatów, na których możemy odkryć, archetyp której bogini jest wiodący, a który może być pomocny w radzeniu sobie z trudnościami na danym etapie życia. Kobieta ma w sobie archetypy wszystkich bogiń, chodzi o odkrycie archetypu dominującego na danym etapie życia oraz bogini, której archetyp może być pomocny w rozwiązaniu trudności, albo wspierający w dążeniu do zmiany.
KOBIETA POD WPŁYWEM ARCHETYPU ATENY
Atena, córka Zeusa, patronka miasta Ateny. Jej świątynia Partenon (znaczy „dziewica”) wciąż dominuje nad Atenami. Niektórzy badacze twierdzą, że jej imię znaczy Vulva, co może wskazywać na to, że jest jednocześnie Wielką Matką.
Kiedy Metis (Metyda), zaszła w ciążę, Zeus przestraszył się, że zgodnie z przepowiednią urodzi syna, który odbierze mu władzę. Aby temu zapobiec Zeus połknął brzemienną Metis. Tym samym wchłonął w swoje ciało jej mądrość. Greckie słowo Metis dosłownie znaczy „mądrość”. Tytanka Metis należała do okresu matriarchatu, zatem jej mądrość jest świadomością matriarchalną, świadomością niekończącego się cyklu życia i śmierci, zmiany i transformacji. Atena urodziła się z głowy Zeusa, w pełni uzbrojona. Czczona jest na równi z ojcem Zeusem. Jest córeczką tatusia i jedyną boginią, która nie ma realnej matki.
Kiedy odnosi sukcesy nakłada zbroję, pod którą ukrywa nierozwiązany konflikt – napięcie między zewnętrzną surowością, a ukrytą niewyrażoną bezbronnością. Urodzona symbolicznie z olimpijskiej głowy stanu, jest najwyższą reprezentacją mądrości ojca. W tym sensie przywraca mądrość Metydy. Jest kreatywną częścią kobiecą w nim samym. Symbolizuje intelektualną i duchową inspirację dla tworzenia i rozwoju nauki, filozofii, kultury i sztuki.
Atena łączy w sobie dwie skrajności. W czasie pokoju jej mądre rady rozwijały instytucje artystyczne, społeczne i intelektualne, w czasie wojny ceniona była za umiejętności taktyczne i wytrwałość. (przykładem współczesnym może być Margaret Thacher, Żelazna Dama i wojna o Falklandy).
DORASTAJĄCA ATENA
Atena w dziewczynce ujawnia się silnym ego, inteligencją i mistrzostwem argumentacji. Woli bawić się z chłopcami, lubi być nazywana chłopczycą. Jest skora do bicia i swarliwa jak oni. Jej motto, ”cokolwiek możesz zrobić, ja zrobię to lepiej”. Lubi wygrywać, ale nie dominować. Uwielbia dyskutować i mieć zawsze ostatnie słowo. To cechy prawniczek, dziennikarek, polityczek. Aby dorównać, faworyzowanym przez nauczycieli, chłopcom, otacza się książkami i pochłania wiedzę. Pracuje nad artystycznymi umiejętnościami. Przyciągają ją grupy aktywistów politycznych i publiczne przemówienia.
ATENA I ŚWIAT OJCA
.Potrzebuje silnego ojca, którego będzie podziwiać i który będzie ją doceniać. Od niego uczy się zasad: mądrości, sprawiedliwości, ochrony, wielkoduszności, naturalnej dumy i dostojeństwa
Obecnie wiele Aten ma słabego, pasywnego lub nieobecnego ojca, który nie może sprostać jej archetypowym oczekiwaniom i ją rozczarowuje. W takim przypadku znajduje sobie inny męski autorytet.
Pociąga ją zaangażowanie w wyższe cele i dobro społeczności. Gotowa wyciągnąć miecz przeciwko niesprawiedliwości i cierpieniu, jakie widzi wokół siebie.
MIŁOŚĆ I MAŁŻENSTWO
Nieświadoma swojego ciała i seksualności może być niezwykle nieśmiała w kontaktach męsko-damskich. Rywalizuje z partnerem i często go pomniejsza. Małżeństwo Ateny może być burzliwe. Pragnie mieć partnera do sparringu, a nie mężczyznę, który biadoli „moja żona mnie nie rozumie”. Obowiązki związane z byciem matką ją przerastają.
ATENA HEROINA
Rodzi się całkowicie uzbrojona, gotowa do działania. W psychologii zbroja to dobrze ukryte ego. Opisuje osobę, która nie przyjmuje krytyki lub ataku na jej kompetencje. Jest agresywnie pewna siebie. Mężczyźni za takie zachowanie są nagradzani. Kobiety podejmując te same wyzwania, co mężczyźni, muszą być dwukrotnie lepsze.
ROZWÓJ HEROINY
Młoda kobieta o archetypie Ateny przechodzi etap, kiedy nie zgadza się praktycznie ze wszystkim co robi lub mówi jej matka. Matka postrzegana jest jako ta głupia, staroświecka, pruderyjna i restrykcyjna w przeciwieństwie do świata ojca niezależności i postępu. Tak jak dawniej posłuszna ojcu tak może stać się posłuszna organizacji lub systemowi.
Kiedy opuszcza dom z łatwością zdobywa finansową niezależność. Ma siłę, ma zasady i talent praktycznego myślenia, tak jak mężczyźni szybko pnie się po szczeblach hierarchii korporacyjnego świata lub świata polityki.
Kiedy nie ma wspierającego ją ojca może czuć się nie pewna siebie i pełna ograniczających ją wątpliwości. Taka postawa wzbudza jej gniew, który narastał przez pokolenia. Gniew i bunt kobiet to potężna boginiczna dynamika zmieniająca obecnie naszą kulturę w samych archetypowych korzeniach. Obecnie Wiele Aten widocznych jest w ruchu kobiet.
ZRANIENIE ATENY
Atena jest najbardziej zranioną ze wszystkich sześciu bogiń. Skupiona jest na stałym oporze wobec matki. Złość na matkę przerzuca na mężczyzn i świat ojca. Z badań wynika, że wiele radykalnych Aten jest wściekłych na swoich ojców za pasywność i brak wsparcia.
Jako córeczka tatusia, może stać się radykalną feministką, przynależeć do społeczności lesbijek lub przeciwnie, zraniona staje się praktycznie nihilistką. Pod taką postawą ukrywa wrażliwą zranioną Atenę.
Brakuje jej tego co miała jej prawdziwa matka Metyda, ciepła, naturalności, matkowania, uważności na potrzeby ciała i bezwarunkowej miłości.
Tak jak Artemida łączy męskie i żeńskie atrybuty. Co oznacza, że zintegrowała w sobie energię męską i nie potrzebuje mężczyzny ani takich jakości jak agresja.
Partner Ateny musi być mężczyzną, który ma silnie zintegrowaną energię kobiecą, który zna i rozumie swoje emocjonalne potrzeby i jest równy z nią na poziomie intelektualnym.
Na cześć swojej Bogini Ateńczycy celebrowali, co 4 lata, festiwal kultury, Panathenaic Festival. Co ciekawe, w świątyni służyli jej kapłani, a nie kapłanki, jak pozostałym boginiom..
Wstęp i opisy poszczególnych bogiń na podstawie:
The Goddess Whithin, przewodnik po wiecznie żywych mitach, które kształtują życie kobiet, Jennifer Barker Woolger and Roger J.Woolger
Boginie w każdej kobiecie, Jean Shinoda Bolen
Boginiczne archetypy dojrzałej kobiecości, Jean Shinoda Bolen